JAK ODDECH WPŁYWA NA TWOJE CIAŁO
A CZY WIESZ,ŻE TO WSZYSTKO MOŻE BYĆ SPOWODOWANE NIEPRAWIDŁOWYM ODDECHEM?
Oddech jest jedną z najbardziej podstawowych i nieświadomych czynności, które wykonujemy codziennie. Chociaż oddychanie może wydawać się proste, jego wpływ na nasze ciało i umysł jest ogromny, a sam oddech często niestety bywa zaburzony. W tym artykule przyjrzymy się, jak oddech wpływa na nasze zdrowie, jakie są korzyści płynące z prawidłowego oddychania oraz jak możemy poprawić technikę oddychania, aby czerpać z niej jak najwięcej korzyści.
U podstaw metody Butejki leży twierdzenie, że podstawową przyczyną np.astmy jest nawykowa i ukryta przesadna intensywność oddychania (wciąganie zbyt dużej ilości powietrza podczas oddychania). Ważnym czynnikiem, który poważnie wpływa na zakłócenie normalnego procesu oddychania jest tak zwany oddech przesadny lub inaczej hiperwentylacja. Oznacza to wdychanie zbyt dużej ilości powietrza w stosunku do potrzeb ciała i jednocześnie zbyt gwałtowne wydychanie dwutlenku węgla, w wyniku czego płuca nie są zdolne do utrzymania właściwego poziomu dwutlenku węgla (CO2) w pęcherzykach. Kiedy poziom CO2 obniża się w wyniku nadmiernego oddychania, następuje chemiczna reakcja, której rezultatem jest utrudnione przenikanie tlenu z krwi do tkanek ciała. W rezultacie tkanki cierpią z powodu głodu tlenowego, mimo iż krew jest bogata w tlen, Tkanki cierpiące na niedostatek tlenu nie mogą być zdrowe – wobec czego występuje szereg chorób i dolegliwości.
Nadmierne oddychanie powoduje, że ludzki mózg staje się nienormalnie pobudzony z powodu zredukowanej ilości CO2.W wyniku tego mózg dosłownie wymyka się spod kontroli z powodu generowania spontanicznych i samorodnych myśli. Balestrino i Somjen (1988) w podsumowaniu badań stwierdzili, że mózg kontroluje własną pobudliwość poprzez regulacje oddychania.
JEDNOSTKI CHOROBOWE,PRZY KTÓRYCH WSKAZANA JEST REHABILITACJA ODDECHOWA
ATAKI PANIKI
Hiperwentylacja zwiększa pobudliwość komórek mózgowych, a odczucie lęku przyśpiesza oddech. Nawyk chronicznego nadmiernego oddychania jest obecny u każdej osoby doświadczającej stresu, niepokoju, ataków paniki czy depresji. Wywołuje on zarówno zwężenie naczyń krwionośnych jak i ograniczone dostarczanie tlenu do tkanek i narządów, głównie mózgu. Wazokonstrykcja powoduje zmniejszenie dostępności tlenu i glukozy do mózgu. W wyniku tego mózg wysyła sygnał do centrum oddechowego, by zwiększyć oddech i nabrać więcej tlenu. Niestety, im większy bierze się oddech, tym bardziej niedotleniony staje sie mózg, a osoba ma poczucie braku powietrza. Zaczyna się błędne koło hiperwentylacji.Poprawienie oddechu funkcjonalnego pozwoli podnieść poziom dotlenienia mózgu, w wyniku czego zmniejsza pobudliwość komórek mózgowych.
ASTMA
Zaburzone wzorce oddechowe ( oddech przesadny lub inaczej hiperwentylacja ) są główną przyczyną astmy. Oznacza to wdychanie zbyt dużej ilości powietrza w stosunku do potrzeb ciała i jednocześnie zbyt gwałtowne wydychanie dwutlenku węgla. Kiedy poziom CO2 obniża się następuje chemiczna reakcja, której rezultatem jest utrudnione przenikanie tlenu z krwi do tkanek. W rezultacie tkanki cierpią z powodu niedostatku tlenu, mimo iż krew jest bogata w tlen. Dochodzi wtedy do podrażnienia mięśni gładkich, a te reagują skurczem. Mięśnie gładkie oplatają nasze drogi oddechowe, naczynia krwionośne, arterie i żyły, stanowią także część ścianek jelit.
Trening oddechowy Butejko polega kontrolowaniu ilości wdychanego powietrza, dzięki czemu następuje ograniczenie ataków astmy, stopniowa poprawa zdrowia, zmniejszenie ilości zażywanych leków, aż do ich całkowitego odstawienia (za zgodą lekarza).
Obecnie istnieje 19 badań klinicznych potwierdzających skuteczność metody Butejko/ Butejki w ograniczaniu ataków astmy.
CHRAPANIE, BEZDECH SENNY
Chrapanie wynika z kombinacji dwóch czynników: niedrożności nosa i zbyt dużej objętości oddechowej. Chrapanie może być dwojakiego rodzaju. Prostszą postacią jest ciężkie oddychanie przez usta, które wywołuje drgania podniebienia miękkiego oraz zwiotczałych tkanek tylnego gardła. Drugą odmianą jest ciężki oddech przez nos, który powoduje turbulencje w obrębie noso-gardła i części ustnej gardła. Turbulencje te ograniczają ilość wdychanego powietrza, co prowadzi do zwiększenia oddechu. Poprawa oddechu funkcjonalnego oraz ćwiczenia poprawiające elastyczność miękkiego podniebienia powodują, że zredukowany oddech nie wprawiaw turbulecje tkanek, które już nie są zwiotczałe. Dodatkowo zwiększona produkcja tlenku azotu powoduje rozszerzenie naczyń krwionośnych i odblokowanie niedrożnych kanałów nosowych.
PRZEWLEKŁE ZMĘCZENIE
Kiedy komórki mięśni i inne metabolicznie aktywne tkanki ciała nie otrzymują odpowiedniej ilości tlenu, mitochondria zaczynają wytwarzać energię w procesach anarobowych (bez udziału tlenu) zamiast aerobowych (z udziałem tlenu). Powoduje to zwiększenie poziomu mleczanu w tkankach i we krwi, a wraz z nim pojawia się odczucie słabości, zmęczenia, bólu w mięśniach i klatce piersiowej (serce również otrzymuje mniej tlenu i cierpi na hipoksję). Mózg także jest niedotleniony, a zbyt intensywne oddychanie powoduje dodatkowo nadmierne pobudzenie i podrażnienie komórek nerwowych, co przyczynia się do bólu głowy i stanów niepokoju. Brytyjski kardiolog dr Nixon zauważył podobieństwa między zespołem przewlekłego zmęczenia a chorobą, wcześniej znaną jako zespół wysiłkowy, która dotykała żołnierzy cierpiących na zmęczenie walką. Wielu pacjentów cierpiących na zespół chronicznego zmęczenia doświadcza najsilniejszych objawów we wczesnych godzinach porannych (Togo et al, 2008; Guilleminault et al, 2008).
NADCIŚNIENIE
Nieprawidłowe wzorce oddechowe prowadzą do zbyt niskiego poziomu co2 w ciele. . Gaz ten stanowi skuteczną obronę przed zwężeniem naczyń krwionośnych i naturalnie obniża ciśnienie krwi, zapobiegając chorobom sercowo – naczyniowym. Dodatkowo Tlenek azotu (NO), który jest głównie produkowany w naczyniach krwionośnych w i zatokach przynosowych, zmniejsza „lepkość” ścian naczyń krwionośnych. Umożliwia to swobodny przepływ krwi i zapobiega gromadzeniu się złogów tłuszczu i cholesterolu. Odpowiedni poziom tlenku azotu i CO2 prowadzi również do rozluźnienia mięśni gładkich, co umożliwia rozszerzenie naczyń krwionośnych.
Kiedy naczynia krwionośne są rozszerzone, krew może swobodnie przepływać w organizmie, co pozwala na utrzymanie jej prawidłowego ciśnienia. Bez tlenku azotu zwiększa się „lepkość” ścian naczyń krwionośnych, przez co odkładają się w nich złogi tłuszczowe, prowadząc do ograniczenia przepływu krwi. Blokada ta zwiększa ciśnienie krwi, gdyż serce zmuszone jest wówczas do wytężonego pompowania krwi w ciele, co z kolei zmniejsza dotlenienie serca, wywołując bóle klatki piersiowej i inne objawy naczyniowo – sercowe. Jeśli złogi tłuszczu będą się swobodnie gromadzić mogą po pewnym czasie zacząć się kruszyć i przemieszczać ze ścian naczyń krwionośnych tworząc skrzep.
BEZSENNOŚĆ
Bezsenność często wynika z przyczyn psychicznych, takich jak niepokój, depresja, chroniczny stres, reakcja na traumatyczne wydarzenie lub zbyt pobudzony umysł i natłok myśli.Praca z oddechem działa w tym przypadku dwutorowo: przez kierowanie uwagi na oddech dajesz odpocząć umysłowi, w ten sposób zmniejszając aktywność umysłową. Natomiast redukcja oddechu przyczynia się do stymulacji układu przywspółczulnego i włączenia reakcji relaksacyjnej
Fizjologiczne Aspekty Oddychania
Oddech jest procesem, który dostarcza tlen do naszych komórek i usuwa dwutlenek węgla. Jest kluczowy dla utrzymania życia i prawidłowego funkcjonowania organizmu. Podczas wdechu powietrze dostaje się do płuc, gdzie tlen przenika do krwi, a dwutlenek węgla jest usuwany. Ten proces jest kontrolowany przez ośrodek oddechowy w mózgu, który reaguje na zmiany poziomu dwutlenku węgla we krwi.
Problem w tym, że to CO2 decyduje o dotlenienu Twojego ciała. Więc jeśli racisz ZBYT dużo CO2-Twoje ciało nie może być odpowiednio dotlenione.
Korzyści Płynące z Prawidłowego Oddychania
Redukcja Stresu i Lęku: Głębokie, spokojne oddychanie aktywuje przywspółczulny układ nerwowy, który pomaga zrelaksować ciało i umysł.Dlatego techniki oddechowe, takie jak medytacja oddechowa lub metoda oddechowa Butejki, skutecznie pomagają w redukcji stresu i lęku.
Poprawa Funkcji Kognitywnych
Prawidłowe oddychanie zwiększa dostarczanie tlenu do mózgu, co może poprawić koncentrację, jasność myślenia i zdolność do podejmowania decyzji.
Wzmacnianie Układu Odpornościowego
Optymalne oddychanie może wspomagać układ odpornościowy poprzez poprawę krążenia krwi i limfy, a także poprzez redukcję stresu.
Poprawa Wydolności Fizycznej
Sportowcy często trenują techniki oddechowe, aby zwiększyć wydolność płuc i poprawić swoją wytrzymałość. Lepsze dotlenienie ciała i mięśni, to lepsza wydolność mięśni, a to z kolei ma ogromne znaczenie w sporcie.
Pamiętaj, że oddech to coś więcej niż tylko mechaniczny proces – to brama do lepszego zdrowia i harmonii wewnętrznej. Dlatego zwracaj uwagę na to, jak oddychasz, i ucz się technik, które mogą pomóc ci żyć pełniej i zdrowiej.